پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای میزان ترانزیت و تخلیه و بارگیری محموله‌های تجاری در بنادر ایران به مدار مثبت بازگشت و در طول ماه‌های گذشته تقریبا همه بنادر اقتصادی ایران با آمار مثبت تجاری روبرو بودند تا جایی که در بندر شهید رجایی از ابتدای سال تاکنون ۸۰ میلیون تن کالا ترانزیت شده که رشدی ۲۲ درصدی در ترانزیت را نشان می‌دهد.

با وجود این عملکرد مثبت همچنان بسیاری از اهداف کلان اقتصادی ایران در حوزه دریایی به نقطه عملیاتی نرسیده و از این رو نیازی جدی به تحولات کلان در این حوزه وجود دارد.

آمارهای جدید سازمان بنادر نشان می‌دهد که ایران از کل ظرفیت دریایی منطقه خلیج فارس ۵۰ درصد را در اختیار دارد اما عملکرد ایران در عرصه تخلیه و بارگیری نشان می‌دهد که از ۳۰ میلیون کانتینر جابه‌جا شده در این منطقه سهم ایران تنها سه میلیون کانتینر است.

هر چند با اجرایی شدن طرح‌های توسعه بنادر شهید رجایی و چابهار می‌توان انتظار داشت که این ظرفیت بالقوه بار دیگر برای رقابت با کشورهای منطقه به ظرفیتی بالفعل تبدیل شود اما فاصله عملکرد ایران با آنچه ظرفیت‌های منطقه نشان می‌دهد فاصله ای بسیار زیاد است. البته در سال‌های گذشته میزان اقبال لاینرهای بین‌المللی برای ورود به بنادر تجاری کشور افزایش پیدا کرده و در صورت برنگشتن تحریم‌ها می‌توان انتظار داشت که بخش قابل توجهی از تقاضای ترانزیت و ترانشیپ در منطقه به سمت بنادر تجاری ایران حرکت کند. البته این موضوع منوط به سرمایه‌گذاری‌های کلان در عرصه کرانه و پس‌کرانه دریایی کشور خواهد بود.

وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده باید نگاه موجود در کشور به سمت توسعه دریامحور حرکت کند و در این راستا بخش دولتی تنها کمک کننده بخش خصوصی باشد. از این رو احتمالا با آغاز به کار اپراتورها برای یک مدت پنج ساله در بندر شهید رجایی می‌توان انتظار داشت حرکتی جدید در این عرصه به ثبت برسد. هر چند فاصله ایران از آمارهای فعلی بسیار طولانی است. زیرا این کشور با داشتن نزدیک به ۵۰ درصد از ظرفیت‌ها تاکنون تنها توانسته یک دهم از کل آمار تجاری دریایی در منطقه خلیج فارس را به خود اختصاص دهد.
ایسنا