براساس قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، مشترکان پرمصرف نه تنها نباید یارانه بگیرند، بلکه باید یارانه سایر مشترکان را نیز بپردازند و اگرچه از اردبیهشت ماه امسال تعرفه برق برای تمام مشترکان 7 درصد افزایش یافت، اما این افزایش یکسان و ناچیز نمی‌توانست از رشد مصرف جلوگیری کند. 

این رشد یکسان تعرفه‌های برق و اعطای یارانه به تمام مشترکان که ثروتمندان هم جزء آنها هستند، باعث شد تا رضا اردکانیان وزیر نیرو اعلام کند یارانه برق به ثروتمندان و بخش‌های پرمصرف جامعه چالش جدی صنعت برق است.

از آنجا که 20 هزار مگاوات از مصرف برق کشور مربوط به وسایل سرمایشی است و از این 20 هزار مگاوات 4 هزار مگاوات مربوط به دستگاه‌های دولتی است، به نظر می‌رسد، در اولین اقدام باید تدابیر ویژه‌ای برای جلوگیری از رشد مصرف پرمصرف‌های سازمانهای دولتی صورت می‌گرفت.

در این باره اکیپ‌های جدیدی از سوی شرکت های توزیع برق بدون هماهنگی با سازمانها و برای جلوگیری از مصرف بی رویه وارد سازمانهای دولتی شده و آنها را در مورد مصرف بهینه کمک خواهند کرد.

براساس این گزارش، از آنجا که خاموشی برق جزو خط قرمزهای وزارت نیرو محسوب می‌شود، ستاد اقتصاد مقاومتی با پیشنهاد وزارت نیرو موافقت کرده و مقرر کرده است، تا بلافاصله برای افزایش تعرفه‌ برق سازمان‌های پرمصرف دولتی که مصرف خود را کنترل نمی‌کنند، اقدام کند. اما وزارت نیرو تنها به این برنامه اکتفا نکرده و مشترکان خانگی را که پرمصرف هستند، را نیز نقره‌داغ خواهد کرد. 

یکی از مقامات مسئول وزارت نیرو در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفته است که تعرفه‌های برق مصرفی سازمان‌های دولتی که رعایت نکنند، افزایش می‌یابد. 

وی افزود: برای مجموعه‌های پرمصرف خانگی هم قرار است، تعرفه‌هایی جدید وضع شود. 

کارشناسان بر این باور هستند که ارزان فروشی برق و افزایش قیمت برق درست است، اما باید این افزایش قیمت از مشترکان پرمصرف آغاز شود.

اگر چه بر خلاف برخی از مشترکان و نماینده های مجلس ،وزیر نیرو افزایش 7 درصدی قیمت برق را ناکافی دانسته و اعلام می کند که در آینده این خود مردم هستند که با این مصرف بی‌رویه هزینه بیشتری خواهند پرداخت.

دولت در سال 1395 به مشترکان پرمصرف 900 هزار تومان و به مشترکان کم­ مصرف 140 هزار تومان یارانه پنهان برق پرداخت کرده است. این بدان معناست که هر چه بیشتر برق مصرف شود، یارانه پنهان بیشتری نیز توسط دولت به مصرف کننده تعلق می‌گیرد.

هیئت وزیران به وزارت نیرو اجازه داد تا متوسط تعرفه‌های برق را از ابتدای اردیبهشت 1397 بدون تغییر ساختار تعرفه‌ها به‌میزان 7 درصد افزایش دهد که باعث افزایش 7 درصدی درآمد دولت (به بیان دقیق‌تر کاهش هفت درصدی هزینه‌های یارانه‌ای دولت) از این محل می‌شود.

در بین 27 میلیون مشترک برق خانگی، حدودا 85 درصد مشترکان کمتر از 300 کیلووات­ ساعت برق در ماه مصرف می‌کنند. لذا با توجه به تقسیمات کنونی پله ها، مصرف 300 کیلووات ساعت در ماه را می توان به عنوان الگوی مصرف برق در مناطق عادی تلقی کرد.

به عبارت دیگر می‌توان گفت: 85 درصد مردم جزو مشترکانی هستند که الگوی مصرف را رعایت کرده و 15 درصد مردم پرمصرف محسوب می‌شوند و الگوی مصرف را رعایت نمی‌کنند.

بنابراین باید قیمت برق برای مشترکان پر مصرف افزایش بیشتری یابد تا از این بی‌عدالتی در تخصیص یارانه‌ها کاسته شود.

پس بنابراین، دولت اگر به جای افزایش 7 درصدی قیمت برق کل مشترکان (از اردیبهشت امسال رخ داد) قیمت برق مشترکان پرمصرف را 12 درصد افزایش دهد و قیمت برق مشترکانی که الگوی مصرف را رعایت کرده‌اند را افزایش ندهد، همان افزایش درآمد 7 درصدی در بودجه را به دست می‌آورد.

قیمت پایین برق برای مشترکان پر مصرف، انگیزه‌های اقتصادی را برای مدیریت مصرف از بین می‌برد. از سوی دیگر پایین بودن قیمت برق برای مشترکان پرمصرف موجب شده است که برق را به صورت بهینه مصرف نکنند و تشویق به رعایت الگوی مصرف نشوند که از این محل، دولت هزینه های زیادی را متحمل می‌شود.

علی بختیاری کارشناس انرژی در این مورد به خبرگزاری فارس گفت:در طول سال‌های اخیر شاهد افزایش تعرفه‌­های مصرف خانگی برق بوده‌­ایم. در اسفند سال 92 افزایش 24 درصدی تعرفه مصرفی برق خانگی تصویب و از ابتدای سال 93 اجرایی شد. برای بار دوم در اسفند سال 93 افزایش 10 درصدی تعرفه برق خانگی از ابتدای اسفند 93 اجرا و در قبوض منتشر شده و در سال 94 اعمال شد.

برای سومین بار در سال 95 نیز افزایش 10 درصدی تعرفه برق خانی از ابتدای شهریور 95 اجرایی شد. برای چهارمین بار نیز امسال افزایش 7 درصدی تصویب شده است.

وی افزود: اما نکته قابل توجه آن است که این افزایش تعرفه‌ها به صورت یکسان برای تمامی پله‌های تعرفه‌ای اعمال شده و تفاوتی بین مشترکان پرمصرف و کم‌­مصرف در نظر گرفته نشده است و عامل بازدارنده برای مشترکان پرمصرف نبوده است. اما اگر افزایش قیمت و آزادسازی قیمت از مشترکان پرمصرف آغاز شود، باعث بازدارندگی بیشتر و کاهش میزان دریافت ناعادلانه یارانه‌ پنهان برق توسط پرمصرف‌ها می‌شود.
 

منبع:فارس