به گزارش صنعت نویس، زلزله بودجه بیشتر از یک‌دهه استان کرمانشاه را بلعید. بر اساس اعلام استانداری کرمانشاه هفت شهر و بیشتر از ٧٧,٥‌درصد از روستاهای کرمانشاه یعنی چیزی حدود ‌یک‌هزار و ٩٤٠ روستا در زلزله ویران شده‌اند. زلزله کرمانشاه در بهترین حالت ممکن چیزی حدود ٥‌هزار و ٦٣٢‌میلیارد تومان به اقتصاد ایران خسارت وارد کرده است.

بودجه سالانه استان کرمانشاه چیزی حدود ٥٠٠‌میلیارد تومان است و به این‌ترتیب، زلزله تقریبا تمام بودجه ١١‌سال این استان را به یک‌باره بلعیده است. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که آمارها و برآوردهای اعلام شده از خسارت زلزله، برآورد اولیه است و رقم‌های در نظر گرفته شده به گفته مدیران بخش‌های مختلف، ارقام کمینه یا حداقلی است. حالا هزینه سنگینی که زلزله کرمانشاه به ایران تحمیل کرده است، درواقع توسعه یک استان را بیشتر از یک‌دهه عقب می‌اندازد. استانی که پیش از این هم به‌عنوان یک استان مرزی محروم مطرح بوده و بودجه آن در ردیف‌های انتهایی بودجه‌های استانی قرار داشته است.

زیان سنگین املاک مسکونی و تجاری

زلزله ٣١‌هزار خانه استان کرمانشاه را اعم از روستایی و شهری ویران کرد. از این میان، آمارهای وزارت راه و شهرسازی و استانداری کرمانشاه حاکی از آن است که حدود ١٥‌هزار مسکن به‌صورت تقریبا صددرصدی ویران شده‌ و ١٥‌هزار خانه دیگر بین ٢٠ تا ٧٠‌درصد خسارت دیده‌اند.

آن‌گونه که کارشناسان ارزیابی خسارت بنیاد مسکن کرمانشاه می‌گویند، تخمین میزان دقیق خسارت بسیار دشوار و زمان‌بر است، زیرا به میزان آسیب‌دیدگی خانه‌ها، متراژ و... بستگی دارد، اما برآوردهای اولیه حاکی از آن است که در مجموع خسارت واحدهای مسکونی، تجاری و خدماتی ٢‌هزار و ٦٠٠‌میلیارد تومان برآورد شده است.

آسیب بالا به مشاغل بیکارترین استان کشور

درحالی‌که کرمانشاه به‌عنوان رکورددار بیکاری در کشور مطرح است، زلزله در بخش‌های تولیدی خسارت بسیار سنگینی وارد کرده است. بنا به اعلام سازمان صنعت، معدن و تجارت کرمانشاه زلزله به هفت‌هزار واحد صنفی و اشتغالزای استان آسیب رسانده است که خسارت واردشده به این بخش را حداقل‌ یک‌هزار‌ میلیارد تومان برآورد می‌کنند.

در بخش گردشگری هم خسارت قابل توجه بوده است. بنا به اعلام اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری کرمانشاه، میزان آسیب واردشده به هتل‌های قصرشیرین بسیار سنگین بوده و میزان خسارت به این بخش ٧,٥‌میلیارد تومان ارزیابی شده است. میزان خسارت به سایر بخش‌های زیرساختی گردشگری هم ٤‌میلیارد تومان برآورد شده و آثار تاریخی ١.٥‌میلیارد تومان خسارت دیده‌اند. در زلزله کرمانشاه ٩ اثر تاریخی بین ١٥ تا ٢٠‌درصد تخریب شده است که از این میان سه اثر «ابودجانه» دالاهو، «مسجد عبدالله بن عمر» و «کاروانسرای قصرشیرین» بیشترین آسیب را دیده‌اند.

در بخش کشاورزی میزان خسارت واردشده ٨٠٠‌میلیارد تومان ارزیابی شده است. براساس گزارش اولیه دفتر مدیریت بحران وزارت کشاورزی ٤٠‌درصد تأسیسات، ساختمان‌ها، اماکن دامی، انبار علوفه، صنایع تبدیلی و تکمیلی و تأسیسات پرورش ماهی آسیب دیده و ٣٠‌درصد جمعیت دامی استان تلف شده است.

بیمارستان‌های نوساز تخریب شد

در زلزله کرمانشاه چهار واحد ستادی بهداشت، ٤٢ مرکز خدمات جامع سلامت و ٢٠٢ خانه بهداشت آسیب دیده است. در بخش درمان هم بیمارستان‌های نوساز سرپل ذهاب، بیمارستان اسلام‌آباد غرب، بیمارستان در حال احداث ثلاث باباجانی و بیمارستان قصرشیرین آسیب جدی دیده‌اند. براساس برآوردی که دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه انجام داده است، بازسازی واحدهای بهداشتی و درمانی ١٦٠‌میلیارد تومان هزینه دارد.

محکم‌ترین مدارس، مدارس ساخت خیران

از ٧٥٨ مدرسه واقع در محدوده زلزله ٨١ مدرسه به صورت کامل تخریب شده است که از این میان ٥٣ مدرسه در نواحی روستایی واقع شده است؛ به عبارتی حدود ٦٥,٥‌درصد از مدارس تخریب‌شده در زلزله در مناطق روستایی قرار دارند.

درمجموع زلزله حدود ٤٣٠ کلاس درس را تخریب کرده است که برآوردهای اولیه اداره کل نوسازی مدارس کرمانشاه از میزان خسارات وارد‌شده به این بخش ١٢٠‌میلیارد تومان است. جالب است بدانید بیشتر مدارس تخریب‌شده در زلزله مدارس دولتی‌ساز بوده‌اند. کیوان کاشفی، عضو هیأت‌مدیره اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران می‌گوید كه مدارس ساخته‌شده توسط خیران مدرسه‌ساز با بهترین کیفیت ساخته شده و کمترین آسیب ممکن را داشته‌اند.

کمر پل‌ها شکست

در بخش زیرساخت‌های حمل‌ونقل و خانه‌های سازمانی هم خسارات برآورد‌شده توسط اداره کل راه و شهرسازی کرمانشاه ١٨٠‌میلیارد تومان بوده است. بنا به اعلام این منبع ٣٥٠ پل و ابنیه فنی در زلزله کرمانشاه بین ١٠ تا ٨٠‌درصد آسیب دیده است که آسیب در بخش پل‌ها بخش اعظم خسارت در این بخش است و به تنهایی ١٦٠‌میلیارد تومان میزان خسارت به پل‌ها برآورد شده است.

به جز این ٦٥٠ کیلومتر راه بین ١٠ تا ٦٠‌درصد آسیب دیده است. ٢١ راهدارخانه بین ٢٥ تا صددرصد آسیب دیده است و منازل سازمانی بین ٢٠ تا ٧٠‌درصد خسارت دیده‌اند.

خسارت به شبکه‌های آب، برق و گاز

اداره آب و فاضلاب کرمانشاه، اداره برق و گاز این استان، جزییات خسارات وارد کرده را اعلام کردند. تأسیسات آب و فاضلاب مناطق زلزله‌زده کرمانشاه در برآورد اولیه حدود ٢٣٠‌میلیارد تومان خسارت دیده است.

بنا به گزارش‌های موجود در این بخش از مجموع هفت سدی که در منطقه زلزله قرار داشته‌اند، هیچ سدی آسیب جدی ندیده است. به تأسیسات قابل رویت مانند تصفیه‌خانه‌ها ٥٠‌میلیارد تومان خسارت وارد شده است و تجهیزات غیر قابل رویت مانند خطوط انتقال آب ١٠٥‌میلیارد تومان خسارت دیده‌اند.

به جز این ٢٥ کیلومتر از خطوط انتقال آب استان از مدار بهره‌برداری خارج شده است. در بخش آب روستایی هم ٦٥٢ کیلومتر خط انتقال و شبکه توزیع تخریب شده است، ٨٣ مخزن، ٤١ ایستگاه پمپاژ و ١٢ حلقه چاه آسیب دیده است.
زیان وارد‌شده به تأسیسات برق را بیشتر از ٥١‌میلیارد تومان برآورد کرده‌اند. تنها در بخش خطوط انتقال برق ٢٠‌میلیارد تومان و در شبکه‌های توزیع برق ٢٢‌میلیارد تومان خسارت وارد شده است.

در بخش تأسیسات گازرسانی بیشترین آسیب به علمک‌های گاز رسیده است. ١٦‌هزار مشترک گاز در منطقه زلزله‌زده قرار دارند که ٤‌هزار مشترک در مناطقی با تخریب بالا زندگی می‌کنند. هزینه راه‌اندازی هر علمک گاز حدود ٢٣٠‌هزار تومان است و به این ترتیب تأسیسات گازرسانی حداقل حدود سه‌میلیارد و ٦٠٠‌هزار تومان خسارت دیده است.

زیان مرگ‌ومیر انسانی حداقل ٤٧٤‌میلیارد تومان

از خسارت‌های مادی که بگذریم، خسارت جانی به افراد هم بر اقتصاد و تولید ناخالص ملی تأثیر دارد. براساس گزارش سازمان جهانی کار مرگ‌ومیر هر فرد معادل یک‌میلیارد تومان به اقتصاد هر کشور آسیب می‌زند. گزارش‌های منتشر‌شده درباره آمار مرگ‌ومیر در زلزله کرمانشاه متناقض است و تعداد آن از آمار رسمی ٤٧٤ تا آمار غیر رسمی بالای ‌هزار نفر متغیر است.

آمارهای غیر رسمی به دفن افراد به‌ویژه روستاییان بدون مجوزهای قانونی اشاره می‌کند و تعداد مرگ‌و‌میرها را بیشتر از رقم اعلام‌شده می‌داند. به این ترتیب حداقل خسارت مرگ نیروی انسانی در زلزله کرمانشاه ٤٧٤‌میلیارد تومان است. ضمن این‌که خسارت جراحت افراد برای اقتصاد کشور وابسته به میزان آسیب‌شان متفاوت است که برآورد دقیقی در این‌باره وجود ندارد.