سیب زمینی یک خوراکی نسبتاً ارزان برای رشد بوده و از انواع مواد مغذی سرشار می‌باشد. اما در سال‌های اخیر به سبب افزایش میل مردم به مصرف غذاهای کم‌ کربوهیدراتی، سیب زمینی از رونق قبل برخوردار نیست و می‌توان گفت به نسبت قبل از محبوبیت‌اش کم شده است.

باری، سیب‌زمینی در ۱۰ هزار سال پیش در Andes در آمریکای جنوبی کشف شد. در قرن شانزدهم بود که کاشفان اسپانیایی آن را با خود به اروپا آوردند. اما در حال حاضر، سیب زمینی در سرتاسر جهان پای ثابت بسیاری از غذاهاست.

در ادامه به برخی موارد مربوط به سیب‌زمینی، هم چون خواص آن، ارزش غذایی‌اش و برخی مضراتش می‌پردازیم.

ده خاصیت سیب زمینی برای سلامت بدن

۱- حفظ سلامت استخوان‌ها

آهن، فسفر، کلسیم، منیزیم و رویِ موجود در سیب زمینی به آن کمک می‌کنند تا ماده‌ای مفید برای حفظ سلامت استخوان‌ها باشد. آهن و روی در تولید کلاژن نقشی اساسی دارند، و فسفر کلسیم هر دو در ساختار استخوانی از اهمیتی بسیار بالا برخوردارند. در این بین اشاره به این نکته ضرورت دارد که مصرف زیاد و بیش از اندازه‌ی کلسیم، به مانند کمبود آن، ممکن است پوکی استخوان را به همراه داشته باشد.

۲- بهبود فشار خون

چنان که می‌دانید، مصرف هر چه کمترِ سدیم در بهبود فشارخون نقشی مؤثر دارد. اما با این حال، مصرف پتاسیم نیز در فشار خون بالا مؤثر است. سیب زمینی با دارا بودن پتاسیم، کلسیم و منیزیم می‌تواند در کاهش فشار خون مؤثر باشد.

۳- بهبود سلامت قلب

پتاسیم، ویتامین C و ویتامین ب۶ موجود در سیب زمینی، به همراه فقدان کلسترول‌اش، همه می‌توانند در حفظ سلامت قلب مفید باشند.

افزون بر این سیب زمینی حاوی مقدار زیادی فیبر است، و، چنان که احتمالاً می‌دانید، فیبر در کاهش کلسترول و بهبود سلامت قلب نقشی مؤثر دارد.

۴- دارای کولین

کولین، یک ماده‌ی مغذی خوب در سیب زمینی است که می‌تواند به بهبود خلق و خو، یادگیری و حافظه کمک کند. دیگر خواصِ کولین عبارت‌اند از؛

آیا سیب زمینی بی‌خاصیت است؟

حفظ ساختار غشاهای سلولی

انتقال امواج عصبی

جذب چربی

رشد مغز

یک سیب‌زمینی بزرگ، حدوداً از ۵۷ میلی گرم کولین برخوردار است. مردان بالغ به ۵۵۰ میلی گرم و زنان بالغ به ۴۲۵ میلی گرم کولین در طول روز نیاز دارند.

۵- ضد سرطان

سیب زمینی سرشار از فولات است. فولات در DNA نقش سنتز و ترمیم را ایفا می‌کند و افزون بر این از ایجاد بسیاری از سلول‌های سرطانی ممانعت به عمل می‌آورد.

علاوه بر این، ویتامین c موجود در سیب زمینی به مثابه‌ی یک آنتی اکسیدان عمل کرده و از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند.

۶- بهبود سلامت دستگاه گوارش

فیبرِ موجود در سیب زمینی، افزون بر آنچه در بالا گفته شد، در رفع یبوست مفید بوده و می‌تواند بهبود سلامتِ دستگاه گوارش را در پی داشته باشد.

۷- مدیریت وزن

فیبر موجود در سیب زمینی، فارغ از تمامی مزایایی که به همراه دارد می‌تواند در مدیریت وزن و یا به عبارت بهتر در کاهش وزن نیز مفید باشد. فیبر اشتها را کاهش داده و همچنین برای مدت زمانی طولانی، انسان را سیر نگاه می‌دارد.

۸- بهبود انرژی

سیب‌زمینی به سبب سرشار بودن از ویتامین ب ۶ می‌تواند در بهبود انرژی نیز نقش داشته باشد. ویتامین ب ۶، نقشی مؤثر در متابولیسم انرژی بدن دارد. این ویتامین با شکستن کربوهیدرات و پروتئین بدن و تبدیل آن‌ها به گلوکز و اسید آمینه موجب افزایش انرژی در بدن می‌گردد.

۹- حفظ سلامت پوست

سیب زمینی به سبب دارا بودن مقدار زیادی ویتامین c، در بهبود سلامت پوست نقشی مثبت دارد.

۱۰- تقویت سیستم ایمنی

در آخر آن که سیب زمینی به دلیل آن که منبعی غنی از ویتامین c است، می‌تواند در تقویت سیستم ایمنی نیز مفید باشد.

ارزش غذایی

۱۰۰ گرم سیب زمینی حاوی موارد زیر است؛

۹۴ کالری

۰۸ گرم کربوهیدرات

۱۰ گرم پروتئین

۱۵ گرم چربی

۱ گرم فیبر رژیمی

۵۴۴ میلی گرم پتاسیم

۲۷ میلی گرم منیزیم

۷۵ میلی گرم فسفر

۶ میلی گرم ویتامین ث

۲۱۱ میلی گرم ویتامین ب ۶

۱۰ میلی گرم کلسیم

و ۳۸ میکرو گرم فولات

نکاتی برای خوردن سیب‌زمینی

۱- بر طبق گزارش USDA، بیش از نیمی از تمامی سیب زمینی‌هایی که در ایالات متحده آمریکا مصرف می‌شوند، صرفِ سیب زمینی سرخ‌کرده می‌گردند. اما با این حال، سیب زمینی سرخ‌کرده تنها راه، و البته بهترین راه، برای مصرف سیب زمینی نیست. برخی راه‌های ارزان‌تر و آسان‌تر برای افزودن سیب زمینی به رژیم غذایی وجود دارند مانند برشته کردن، پختن، خمیر کردن و … .

۲- سیب‌زمینی‌ای را انتخاب کنید که بدون کبودی، صاف و گرد باشد.

۳- از مصرف سیب زمینی سبز رنگ اجتناب کنید.

۴- بهتر است سیب زمینی در محیطی با دمای ۷ الی ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد و در فضایی تاریک و خشک نگهداری شود.

۵- قرار گرفتن سیب زمینی در معرض نور خورشید ممکن است باعث سمی شدن آن شود.

۶- سیب زمینی را در کنار پیاز نگهداری نکنید زیرا هر دو گازهای سمی تولید می‌کنند و می‌توانند موجب فاسد شدن یکدیگر شوند.

مضرات سیب زمینی

۱- سیب زمینی‌ که در حال تغییر رنگ به رنگ سبز است می‌تواند حاوی سولانین باشد. سولانین ماده‌ای سمی بوده و ممکن است موجب سردرد، اسهال، گرفتگی عضلات و مشکلات گوارشی شود. بنابراین بایستی از مصرف سیب زمینی سبز رنگ دوری شود.

۲- مطالعات نشان داده‌اند که در صورت پخت سیب زمینی در دمای ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد و بالاتر، ماده‌ای شیمیایی به نام آکریلامید تولید می‌شود. آکریلامید، که در پلاستیک، رنگ‌ها و سیگار وجود دارد، می‌تواند موجب چندین و چند سرطان شود. افزون بر این آکریلامید به سبب دارا بودن خواص نوروکوکسیک می‌تواند بر سلامت باروری نیز تأثیری منفی داشته باشد. چیپس، سیب‌زمینی سرخ کرده و سیب زمینی‌های فرآوری شده ممکن است میزان آکریلامید بالایی داشته باشند. بنابراین بهتر است از مصرف آن‌ها اجتناب کنید.

۳- پتاسیم سیب‌زمینی بالا است و به همین سبب مصرف زیاد سیب زمینی برای کسانی که اختلال عملکرد کلیه دارند خطرناک است، چرا که کلیه‌شان ممکن است قادر به دفع پتاسیم اضافی از خون نباشد.

۴- سیب‌زمینی حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات‌های ساده است و این امر ممکن است برای افراد دیابتی و آن‌هایی که اضافه وزن دارند مضر باشد. لذا این افراد بایستی در مصرف سیب زمینی افراط نورزند.
بهداشت نیوز