روزنامه دولتی ایران نوشت: منتقدان دولت باز هم به در بسته خوردند، اما همچنان اصرار دارند که مقابل این در بسته بایستند. آنان این بار تلاش کردند با دستمایه قراردادن یک ادعای کذب و انتساب یک جمله اساساً بر زبان نیامده به رئیس جمهوری، بار دیگر موج رسانه‌ای علیه رئیس جمهوری راه بیندازند، غافل از اینکه فضای مجازی و نشر گسترده اطلاعات، موج‌سازی‌ها و یک بام و دوهوای مدعیان را برملا می کند. آنان تلاش کردند

از موجی که خود ساختند سواری بگیرند و فضای رسانه‌ای علیه رئیس جمهوری راه بیندازند. اما وقتی ادعاها تکذیب شد، تکذیب را عقب‌نشینی قلمداد کردند تا مجبور نشوند، نه از مردم، بلکه حداقل از مخاطبان خود به خاطر یک هفته فضاسازی غیرواقعی عذرخواهی کنند.

آغاز ماجرا از یک انتساب کذب

ماجرا از سخنرانی رئیس جمهوری در جمع مدیران وزارت اقتصاد آغاز شد. روحانی در این نشست با تأکید بر اینکه دولت از انتقاد استقبال می‌کند و معتقد است که همه باید نقد بشوند، گفت: «هیچ استثنایی در کشور برای انتقاد کردن وجود ندارد و در کشور ما معصوم نداریم، ضمن اینکه پیامبر اسلام(ص) هم به مردم اجازه انتقاد می‌دادند و بالاتر از مقام پیامبر در تاریخ وجود ندارد.» وی اضافه کرد که «ما در زمان حکومت معصوم(ع) هم نقد داریم.»

ساعاتی پس از سخنرانی، یک جمله در فضای رسانه‌ای و مجازی دست به دست گشت و برخی با استناد به این جمله مدعی شدند رئیس جمهوری گفته است که «امام زمان(عج) هم قابل نقد است.» دوشنبه گذشته دفتر رئیس جمهوری طی اطلاعیه‌ای، ضمن تکذیب محض خواندن انتساب این جمله به رئیس جمهوری، تأکید کرد که «تقطیع و تحریف هدفمند جملات رئیس‌ جمهور، ابتدائاً از سوی یک چهره سیاسی بیان شد و متأسفانه زمینه ساز قضاوت و موضعگیری گروهی از رسانه‌ها، اشخاص و برخی تشکل‌های حوزوی گردید.» هرچند دفتر رئیس جمهوری اسمی از این چهره سیاسی نیاورد، اما شواهد حاکی از آن است که این چهره سیاسی، عزت‌الله ضرغامی، رئیس اسبق صدا و سیما است. جمله اساساً کذب مورد اشاره، نه در پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری یا خبرگزاری‌ها، بلکه نخستین بار در کانال «تلگرام» این فعال سیاسی اصولگرا منتشر شد.

ضرغامی، با انتشار پستی در کانال خود مدعی شد که رئیس جمهوری در سخنان خود گفته است که «امام زمان(عج) هم قابل نقد است.» در ادامه منتقدان روحانی به جای رجوع به اصل، متن یا فیلم سخنرانی، همین جمله ادعایی منتشر شده در کانال ضرغامی را مبنای اظهار نظرهای خود قرار دادند.

موج سواری روی تحریف خودساخته

پس از آنکه ضرغامی پاس گل را به هم جناحی‌های خود داد، طبیعی بود که آنان نیز فرصت را غنیمت بشمارند. از آن پس بود که خبرگزاری‌های همسو، برپایه همین ادعای ضرغامی به تولید اخبار، گزارش‌ها و گفت‌وگوهای بسیاری روی آوردند، امری که در نهایت زمینه‌ساز موضعگیری و صدور بیانیه از سوی برخی شخصیت‌ها و نهادهای دینی در قم نیز شد. اوج این تلاش‌ها را می‌توان در نامه بسیج دانشجویی ۵ واحد دانشگاه آزاد تهران بزرگ خطاب به آیت‌الله جنتی دید که در خبرگزاری فارس منتشر شد. نویسندگان با اشاره به این ادعای کذب و نیز سایر اظهارات رئیس جمهوری درباره مذاکره امام حسین(ع) از دبیر شورای نگهبان خواستند «از آنجایی که شرط عضویت در مجلس خبرگان رهبری اعلمیت و اجتهاد اعضای آن است، خواهشمند است ضمن احضار جناب آقای روحانی، دستورات لازم را درخصوص به عمل آوردن آزمون کتبی و شفاهی از ایشان یا آوردن دستخط از مراجع عظام تقلید که تأییدکننده اجتهاد ایشان باشد، مبذول فرمایید. انتظار می‌رود در صورت اثبات فقدان صلاحیت علمی و اجتهادی جناب روحانی، عضویت ایشان در مجلس خبرگان رهبری ملغی اعلام گردد.»

حتی وقتی دفتر رئیس جمهوری انتساب این جمله به رئیس جمهوری را تکذیب کرد، «تسنیم» از آن به «عقب‌نشینی روحانی از اظهاراتش درباره جواز نقد امام معصوم» تعبیر کرد. این خبرگزاری این بخش از فیلم سخنرانی رئیس جمهوری را منتشر کرد که گفته است: «ما در کشور معصوم نداریم. یک وقتی اگر امام دوازدهم(عج) ظهور کرد، آن وقت هم می‌شود نقد کرد. پیغمبر(ص) هم اجازه نقد می‌داد و دیگر بالاتر از پیغمبر در تاریخ نداریم.» اتفاقاً این فیلم و همین بخشی که خبرگزاری منتقد دولت منتشر کرده، به خوبی نشان می‌دهد نه تنها رئیس جمهوری چنین جمله‌ای بر زبان نیاورده، بلکه مراد او از نقد، همچون نقد در زمان پیغمبر، نقد حکومت است و نه نقد معصوم(ع) و اینکه در زمان پیامبر هم نقد وجود داشته و در زمان ظهور امام زمان هم می توان فضای نقد را داشت. اما عجیب آنکه فارس هم مانند تسنیم با صحه گذاشتن بر ادعای ضرغامی مبنی بر اینکه رئیس جمهوری چنین چیزی گفته است، پرسید «دفتر رئیس‌ جمهوری چه چیزی را تکذیب کرد؟»

منتقدان رئیس جمهوری دیروز چه گفتند؟

بخشی از سخنان رئیس جمهوری که منتقدان درباره آن مناقشه کردند، نشان می‌دهد که منظور روحانی از نقد، نقد حکومت است و نه نقد معصوم(ع). محسن مهدیان از فعالان رسانه‌ای اصولگرا در کانال «تلگرام» خود نوشت که «روایت غالب از این سخنان این بود که روحانی عصمت را زیر سؤال برده و گفته است که معصوم هم می‌تواند خطا کند و باید نقد شود. اما ماجرا این نیست. اشاره روحانی به اهمیت و حرمت نقد در جامعه است و اشاره می‌کند که حتی در زمان حکومت معصوم هم، مردم ولی را نقد می‌کردند؛ اما این جمله نه بدین معناست که معصوم دارای خطاست، بلکه از این جهت است که معصوم این اجازه را می‌داده است. مگر غیر این است؟» نویسنده در ادامه به خطبه ۲۱۶ نهج البلاغه استناد می‌کند که در آن علی(ع) صریح می‌فرمایند که من را نقد کنید. نکته اینجاست که ضرورت نقد حتی در دوران حکومت معصومین، پیش از این از سوی چهره‌های مطرح منتقد رئیس جمهوری هم بیان شده است، اما گویا در آن زمان چنین موشکافی‌هایی مرسوم نبوده است که به گویندگان این سخنان ایراد گرفته شود. یا اینکه می‌توان فرض گرفت آنان در بیان این جملات آزاد هستند، اما رئیس جمهوری به‌عنوان یک چهره روحانی از چنین حقی برخوردار نیست.

آنچه دیروز «ایسنا» از آیت‌الله مصباح یزدی منتشر کرد معنایی شبیه به معنای سخنان رئیس جمهوری را به ذهن متبادر می‌کند. براساس این اظهارات که در کتاب «جامعه و تاریخ از نگاه قرآن» منتشر شده، مدیر مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه «رهبر باید نسبت‌ به انتقادات و عیب‌جویی‌های گوناگون زیردستانش گوش شنوا داشته باشد» می‌گوید: «حتی رهبران معصوم (علیه‌السلام)، یا به‌علت اینکه بعضی از مردم به عصمتشان پی‌‌نبرده بودند یا بدین قصد که دیگران را تعلیم ‌و تربیت کنند و نشان بدهند که هر فرد، در هر حدی از رهبری هست، باید انتقادپذیر باشد، به انتقادات و عیب‌جویی‌‌هایی گوش می‌سپردند و از مردم می‌خواستند که از عرضه و ارائه آرا و نظریات خود دریغ نورزند.» با این حال آیت‌الله مصباح یزدی دیروز در توئیتی همصدا با مخالفان و منتقدان روحانی نوشت: «می‌گویند مردم می‎توانند بر امام معصوم هم خرده بگیرند، انتقاد کنند و در جایی فرمانش را اطاعت نکنند. این مطالب را نه در پشت کوه قاف که در پایتخت جمهوری اسلامی ایران گفته‎اند! با وجود اینان، امام زمان چقدر باید خون دل بخورد؟!»

مدعیان اخلاق!

محسن مهدیان که یک فعال رسانه‌ای اصولگرا است، در همان مطلب نوشت که «این فهم روایت صورت گرفته از سخنان روحانی اشتباه است؛ اما مهم نیست. شاید گفته شود روحانی هم سهو لسان داشته است. اما دفتر رئیس جمهوری هم تکذیب کرده است. ادامه دادن این ماجرا خلاف انصاف است. عواقب ماجرا را هم نظاره کنیم؛ رئیس جمهوری یک مملکت شیعه که مخالف عصمت حرف نمی‌زند. اساساً برای انتقاد از روحانی نیازی به تشکیک در این سطوح نداریم.» پرویز فتاح رئیس کمیته امداد و یکی از چهره‌های اصولگرا هم دیروز در همایش « خبر خوب» گفت: «حق نداریم چون منتقد دولتیم هرچه دلمان خواست علیه‌اش بگوییم. اگر یک رسانه‌ای منتقد دولت است باید هرچه دلش خواست علیه دولت حرف بزند؟ دولت برای جمهوری اسلامی است و ما باید تابع قانون باشیم. حالا چون با دولت چپ افتادیم و به او رأی ندادیم باید همینجور دولت را بکوبیم؟» اما باوجود چنین تصریح و تأیید کذب بودن ادعاها از سوی این فعال سیاسی اصولگرا، آنکه ابتدا جمله کذب را به رئیس جمهوری منتسب کرد، هنوز از ادعای خود برنگشته و اشتباه سنگین خود را اصلاح نکرده است. این درحالی است که رئیس اسبق صدا و سیما دیروز در همایش «خبر خوب» گفت که «خبر دروغ توهین به مخاطب است و باید کسی که خبر دروغ می‌دهد هو بشود.»