در پی اختلالات عرضه در چند ماه اخیر نفت توانسته بیش از 80 درصد رشد قیمتی را به ثبت رساند و به مرز 50 دلار به ازای هر بشکه برسد. کاهش عرضه نفت در بازارهای جهانی تحلیلگران این بازار را بر آن داشت تا در تازه‌ترین پیش‌بینی‌های خود، روند قیمت طلای سیاه را در آینده صعودی و مثبت ارزیابی کنند. با این حال به دلیل اینکه احتمال دارد با رفع دلایل اختلالات عرضه مجددا تولید نفت افزایش یابد برخی از کارشناسان نسبت به تداوم روند افزایشی قیمت‌ها تردید دارند. این مساله موجب گسترده شدن برآورد قیمتی نفت بین موسسات مختلف نسبت به چند ماه قبل شده است، از همین رو احتمال دارد در آینده شاهد افزایش نوسانات قیمتی در این بازار باشیم.

افزایش پیش‌بینی 13 بانک بین‎‌المللی

بانک‌های سرمایه‌گذار در پاسخ به تازه‌ترین نظرسنجی وال‌استریت ژورنال در ماه مه، برای سومین ماه متوالی پیش‌بینی خود از روند قیمت‌ها را مثبت ارزیابی کرده‌اند. بر اساس این پیش‌بینی‌ها، نفت خام برنت (شاخص بورس لندن) در سال جاری میلادی 43 دلار در هر بشکه خواهد بود. پیش‌بینی اخیر رشدی 2 دلاری نسبت به پیش‌بینی ماه آوریل نشان می‌دهد. همچنین بر اساس این نظرسنجی که 13 بانک سرمایه‌گذار در آن مشارکت کرده‌اند، پیش‌بینی می‌شود نفت خام آمریکا در سال 2016 (شاخص بورس نیویورک) به‌طور متوسط 41 دلار در هر بشکه نرخ‌گذاری شود. به عقیده شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی، قیمت نفت خام آمریکا در سال 2017 چیزی حدود 55 دلار خواهد بود.

به گزارش وال‌استریت ژورنال، قیمت نفت تقریبا در 6 ماه گذشته در سطوح خیلی پایین قرار داشته است، این در حالی است که تحلیلگران برای نیمه دوم سال جاری میلادی مسیر قیمت نفت را صعودی و مثبت ارزیابی می‌کنند. از نگاه تحلیلگران در فصل چهارم سال 2016 نفت با قیمت 48 دلار در هر بشکه معامله خواهد شد، این در حالی است که آنها در آوریل قیمت نفت برای مقطع زمانی یاد شده را 47 دلار در هر بشکه ارزیابی کرده بودند. حال پیش‌بینی کارشناسان در حالی روند صعودی به خود گرفته است که پیش‌بینی‌های قبلی آنها در ابتدای سال جاری میلادی با نگرانی از اشباع بازار نفت و همچنین وضعیت اقتصاد چین به‌عنوان دومین کشور مصرف‌‌کننده نفت کاهشی بوده است. بر این اساس در حالی‌که در اوایل سال جاری تحلیلگران یکصدا نفت کمتر از 30 دلاری را هشدار می‌دادند، با کاهش تولید نفت شیل آمریکا، آتش‌سوزی در کانادا و برخی ناآرامی‌ها در نیجریه، بازار جهانی نفت شاهد کاهش عرضه و رسیدن قیمت نفت به بالای 50 دلار نیز بود. در حال حاضر تولیدات نفت آمریکا بر اساس گزارش‌های دولتی، از 7/ 9 میلیون بشکه در روز در آوریل 2015 به کمتر از 9 میلیون بشکه در هفته‌های گذشته رسیده است.

با وجود اینکه تحلیلگران بر خلاف ابتدای سال جاری میلادی از همصدایی برای افت قیمت نفت به زیر 30 دلار فاصله گرفته‌اند و خوش‌بینی پیشه کرده‌اند. بانک‌هایی که در نظرسنجی وال استریت ژورنال مشارکت کرد‌ه‌اند، برای فصل سوم سال جاری میلادی قیمت نفت برنت را 43 دلار در هر بشکه ارزیابی‌ می‌کنند، یعنی چیزی حدود 6 دلار کمتر از قیمت‌های فعلی. به این ترتیب به نظر می‌رسد اگرچه حالا عموم تحلیلگران بر کاهش قیمت نفت به زیر 30 دلار اتفاق نظر ندارند، اما نظرات آنها برای پیش‌بینی روند افزایشی قیمت نفت نیز دچار اختلافات و تناقض‌هایی است. به عقیده کارشناسان همین اختلاف نظرها نسبت به میزان رشد قیمت نفت چه در طول سال جاری میلادی و چه در فصل‌های مختلف، می‌تواند بازار نفت را به نوسانات کوتاه و مکرر دچار کند. تحلیلگران عقیده دارند اختلال عرضه نفت مانند آنچه از سوی نیجریه در پی ناآرامی‌های مدنی در این کشور رخ داده است،‌ می‌تواند مازاد عرضه نفت در بازارهای جهانی را کاهش دهد.

رشد قیمت نفت به نفع عربستان

وال‌استریت ژورنال بر این باور است که نگاه مثبت تحلیلگران به قیمت‌ نفت کار را برای اعضای اوپک که قرار است امروز در وین گرد هم آیند، راحت کرده است. حالا پیش‌بینی روند قیمت‌ها مثبت است و به نظر می‌رسد در نشست امروز فشار کمتری برای کاهش تولید روی اعضای اوپک وجود داشته باشد.

اما از نگاه برخی کارشناسان بازار نفت، روند فعلی بازار بیش از پیش در حال کمک به تولیدکنندگان نفت اوپک است. کارشناسان این‌طور عقیده دارند که حالا عربستان سعودی به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ تولیدکننده نفت و کشوری که سیاست افزایش تولید به منظور از دور خارج کردن رقبا را از ماه‌ها قبل اجرایی کرده است، بیشترین نفع را از روند صعودی قیمت‌ها و کاهش تولید می‌برد. قیمت نفت برای نخستین بار از نوامبر سال پیش، در پنج‌شنبه گذشته به بالای 50 دلار در هر بشکه رسید. روز گذشته نیز نفت در قیمت‌های حدود 50 دلار نوسان کرد و حتی نفت برنت برای لحظاتی توانست مجددا به بالای 50 دلار برسد، هرچند مجددا به کانال 40 دلار بازگشت. برخی کارشناسان بر این باورند، رفت و برگشت نفت به کانال 50 دلار به دلیل انتظار تداوم انفعالات در نشست امروز اوپک اتفاق افتاد.

بر اساس گزارش این نشریه، تقویت قیمت نفت در حال حاضر برای اعضای اوپک خبری خوش است. بسیاری از اعضای این موسسه بین‌المللی که بودجه آنها به درآمدهای نفتی‌شان وابسته است، حالا می‌توانند زیان سال‌های گذشته خود را تا حدودی جبران کنند. بر این اساس تحلیلگران تغییر سیاست‌های اوپک در نشست امروز اعضای آن در وین را انتظار ندارند. مایکل هانتر در این زمینه به وال استریت ژورنال گفته است: «با تقویت قیمت نفت، فوریت به انجام اقدامی در جهت کاهش تولید نفت از سوی اعضای اوپک از بین رفته است.» از اواخر سال 2014 سیاست اوپک بر افزایش تولید برای مبارزه در جهت حفظ بازار خود در مقابل تولیدات شیل بوده است.

درحال حاضر تولیدکنندگان نفت اوپک در حال افزایش تولید هستند و حتی سقفی برای تولیدات خود در نظر ندارند. برای مثال ایران به‌عنوان یکی از اعضای اوپک، پس از لغو تحریم‌های بین‌المللی غرب، شروع به افزایش تولید کرد. اما در این میان اوپک با یک چالش آشنا نیز رو‌به‌رو است. به گفته سیتی‌گروپ چالشی که اوپک با آن مواجه خواهد بود چیزی نیست جز بازگشت تولیدکنندگان نفت شیل به چرخه تولید زیر سایه قیمت‌های 50 دلاری. آن‌طور که سیتی‌گروپ پیش‌بینی می‌کند، با رسیدن قیمت نفت به 50 دلار اگرچه تولیدکنندگان اوپک با شرایط مساعدتری همراه خواهند بود، اما از سوی دیگر ممکن است روزانه 400 هزار بشکه به تولیدات آمریکا اضافه شود که چندان به نفع اعضای اوپک نخواهد بود. بنابراین احتمال اینکه اعضای اوپک بتوانند با نفت بالای 50 دلار در هر بشکه معامله‌ای دو سر سود داشته باشند، بسیار ضعیف است. در هر صورت تحلیلگران انتظار رسیدن قیمت نفت به 48 دلار را در سه ماه چهارم سال 2016 دارند.